Jednojajowe?

fotototo

„Jednojajowe?” – to jedno ze standardowych pytań zadawanych mi przez osoby, które po raz pierwszy widzą nasze córki, obok: „czy w rodzinie były bliźnięta” oraz „czy to parka?” (bo musicie wiedzieć, że oczekiwanie społeczne jest takie, że: 1. będzie to parka, 2. będą jednojajowe. Spełnienie obu tych życzeń jednocześnie jest niewykonalne).

Oświecona przez lekarza, który przyjmował mnie do szpitala przed porodem, odpowiadam: „najprawdopodobniej jednojajowe, ale pewności nie mam”. Wcześniej byłam przekonana co do jednojajowości dzieci z racji tego, że miały jedną kosmówkę (zewnętrzną błonę płodową, z której rozwija się łożysko).

W prehistorii, czyli przed wynalezieniem USG za jednojajowe uważano te bliźnięta, które były jednej płci, wyglądały bardzo podobnie i dzieliły jedno łożysko (wszystko to okazywało się oczywiście po porodzie, często zresztą razem z faktem, że dzieci jest więcej niż jedno:)

Rozwój nauki pokomplikował wiele, także pogląd na bliźnięta. A to jeszcze nie wszystko, bo badania trwają.

Bliźnięta jednojajowe (inaczej monozygotyczne, „identyczne” – oczywiście tylko z nazwy!) powstają w wyniku zapłodnienia jednego jajeczka jednym plemnikiem. W ciągu kilku pierwszych dni życia płodowego zarodek dzieli się na dwa (w tym momencie) identyczne. Dzieci te mogą rozwijać się mając jedną kosmówkę (stołówkę;) lub dwie oraz jeden worek owodniowy lub dwa. Są tej samej płci i mają tą samą grupę krwi oraz bardzo podobny wygląd.

Bliźnięta dwujajowe (inaczej dwuzygotyczne, „nieidentyczne”) powstają w wyniku zapłodnienia dwóch jajeczek dwoma plemnikami. Dzieci te rozwijają się zawsze w dwóch workach owodniowych, ale sprawa kosmówki nie jest tak oczywista. Otóż, kosmówki bliźniąt powstałych z dwóch komórek jajowych mogą się złączyć, tworząc w przyszłości jedno łożysko. Bliźnięta dwujajowe mogą być jednej lub różnej płci, a z wyglądu są do siebie podobne jak zwykłe rodzeństwo.

Kiedy więc możemy mieć (prawie) pewność, że bliźnięta są jednojajowe/dwujajowe?

– kiedy rozwijały się w jednej owodni, są jednojajowe

– kiedy są różnej płci, są dwujajowe

– kiedy różnią się bardzo wyglądem, np. kolorem skóry, są dwujajowe

– kiedy wykonamy testy DNA dzieci (i to jest najpewniejsze, ale kosztuje).

Ostatni punkt sugeruje, że bliźnięta jednojajowe mają identyczne DNA, mówi się przecież, że są swoimi klonami. I tutaj też rozwój nauki zburzył dotychczasowy porządek. Okazuje się, że DNA bliźniąt „identycznych” jest bardzo podobne, jednak nie takie samo. Co więcej, im starsze są to osoby, tym bardziej różnią się pod kątem genetycznym. Jak to możliwe? Znalazłam kilka wyjaśnień. Po pierwsze, geny mogą być w różnym stopniu aktywne/nieaktywne. Po drugie, na nasze DNA oddziałuje wiele czynników, zmieniając zapis w ciągu całego życia, nie tylko płodowego. Ponadto, zamieszkując jedną macicę dzieci mogą przejąć (pisząc językiem mocno laickim) część DNA od bliźniaka (w skrajnym przypadku jeden z nich może zostać wchłonięty przez drugiego na bardzo wczesnym etapie ciąży).

Podział bliźniąt na jednojajowe i dwujajowe prawdopodobnie nie wyczerpuje tematu. Okazuje się bowiem, że możliwe jest (choć to anomalia) zapłodnienie jednej komórki jajowej dwoma plemnikami. W tym przypadku wykształci się dwoje dzieci, mających identyczny materiał genetyczny od matki, a różny od ojca. Są to tzw. bliźnięta chimeryczne (pół-identyczne / semi-identical). O nich wiemy jeszcze niewiele, nie ma nawet pewności, czy istnieją naprawdę;)

Na koniec podkreślę jeszcze, że:

– jedna kosmówka nie oznacza, że bliźnięta są na pewno jednojajowe

– bliźnięta urodzone w wyniku in vitro po implantacji dwóch zarodków nie muszą być dwujajowe (mogło przecież dojść do sytuacji, że rozwinął się tylko jeden, a później podzielił się, w wyniku czego powstały bliźnięta jednojajowe).

Tak czy inaczej, dzieci jest dwoje i radość podwójna:)

P.S. Szukając materiałów do tego artykułu dokopałam się do mnóstwa ciekawostek i nowości z pola badań, którymi chętnie podzielę się z Wami już niedługo:)

 

(fot. Jagoda Kowalczyk)

 

Podziel się

Polub Elementarz

Hurra chcesz mnie polubić
Hurra chcesz mnie polubić
INSTAGRAM

Chmurka

adaptacja do przedszkola bagaż na rower; motherhood; woreczki mon petit bleu; Baleron białoruski z szynkowara; karkówka z szynkowara bank mleka; mleko matczyne; Salma Hayek karmi piersią; karmienie czyjegoś dziecka bebczki czekoladowe bezpieczeństwo w samochodzie; foteliki samochodowe; dziecko w aucie bicie dzieci chłopiec bawi się lalkami; co obejrzeć we dwoje co robić z dzieckiem czworaczki z Bydgoszczy; czworaczki; pomoc dla czworaczków czytanie dziecku; jak zachęcić do czytania dobry czas dla dziecka etykietowanie dziecka; rola ojca w życiu dziecka gotowanie dla bliźniąt gotowanie dla niemowlaka instagram instamama jak skutecznie i bezpoleśnie popełnić samobójstwo; jak się zabić; jak odebrać sobie życie jak wykąpać bliźniaki jak zwiększyć szansę na bliźniaki karmienie piersią trojaczków; karmienie tandemowe; jak karmić trojaczki kuchnia najtrudniejsze w wychowaniu bliźniąt narodziny niebezpieczne środki czystości; naturalne środki czyszczące odpieluchowanie bliźniąt; nocne odpieluchowanie; nauka korzystania z nocnika pierwsza zupka polisport bilby junior Polisport Wallaby Evolution rozszerzanie diety Rummikub; gra rodzinna; fajna planszówka ryba dla niemowlaka; ryba blw samobadanie piersi; samobadanie jąder; gra wstępna sids smażone zielone pomidory; przekąska śmierć w nagrzanym samochodzie strzykawka talk-show; prawda w mediach; najpopularniejszy talk-show usypianie przedszkolaka wagon Step2; dla bliźniąt; wózek dla bliźniaków Wielka Sobota; Zmartwychwstanie; religia współspanie bliźnięta zabawki do kąpieli; Lilliputz; Wężowa wyspa; Fisher Price; Hot Wheels; Przyjaciele z wanny ziemniaczki pieczone po żydowsku; ziemniaki po żydowsku